ΕΑΟ Γρηγόρης Σούρλας
ΛΟΧΑΓΟΣ Δ. ΚΥΡΙΑΚΟΓΚΩΝΑΣ: ΑΛΛΟΣ ΕΝΑΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΣ ΝΕΚΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΛΑΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΚΗΣ ΓΗΣ.
Η 31η Μαρτίου 1946 με την αποχή του ΚΚΕ από τις εκλογές και την επίθεση του ΕΛΑΣ στον σταθμό χωροφυλακής Λιτοχώρου, σε εφαρμογή της απόφασης της 2ης Ολομέλειας του ΚΚΕ που προκρίνει την επιλογή του ένοπλου αγώνα (Ριζοσπάστης 17/2/1946 σελ.1).
Στη Λάρισα ανάλογης σπουδαιότητας επίθεση με αυτή του Λιτοχώρου είχαμε στις 24 Ιουλίου 1946, όπως καταγράφει ο ανταποκριτής στη Λάρισα της εφημερίδας ΕΜΠΡΟΣ στο φύλλο της 25ης/7/1946:
«Χθες το απόγευμα ο Λοχαγός πυροβολικού Δημ. Κυριακόγκωνας, της 32ας ταξιαρχίας, μετέβη εις Αγιάν μετά εννέα στρατιωτών προς εκτέλεσιν ειδικής εντολής της μονάδος του. Ούτοι διενυκτέρευσαν εις Αγιάν και την πρωίαν σήμερον ανεχώρησαν, επιστρέφοντες ενταύθα. Όταν έφθασαν εις την θέσιν του Αϊ-Νικόλα του Φονιά, 7 χιλιόμετρα έξω της Αγιάς, όπου ο δρόμος διασταυρώνεται με στενωπόν, εδέχθησαν αιφνιδίως εξ ενέδρας πυκνά πυρά αυτομάτων όπλων και πυροβόλων. Εκ των πρώτων ετραυματίσθη βαρύτατα, εκπνεύσας μετ’ ολίγον, ο λοχαγός και εφονεύθησαν αρκετοί άνδρες. Διεσώθησαν δύο στρατιώται, οι οποίοι, αφού εξυλοκοπήθησαν αγρίως, αφέθησαν ελεύθεροι, αρκετάς ώρας μετά την σύλληψίν των. Ούτω η 32α ταξιαρχία, θρηνεί πλην του λοχαγού του πυροβολικού Δημ. Κυριακόγκωνα και την απώλειαν των εξής ανδρών της: Του λοχίου πεζικού Ιωάννου Λέτα, του δεκανέως Δημ. Φιλέκη και των στρατιωτών Αλ. Αποστόλου, Νικολάου Κριτσέλη, Ν. Κόλια, Γεωργίου Χρηστάκη και Αναγνώστου. Η κηδεία των θυμάτων θα γίνη πάνδημος εις την πόλη μας. Η σορός του λοχαγού παραληφθείσα υπό της συζύγου του θα μεταφερθή εις Αθήνας όπου και θα γίνη η κηδεία. Ο φονευθείς λοχαγός Δημ. Κυριακόγκωνας κατάγεται εκ ΔΡΥΑΛΟΥ ΟΙΤΥΛΟΥ ΛΑΚΩΝΙΑΣ. Η πολεμική του δράσις είναι λίαν αξιόλογος. Έλαβεν μέρος εις τον πόλεμον της Αλβανίας, ανδραγαθήσας εις Τεπελένι και Γκόλικο, επέδειξε δε στρατιωτικάς αρετάς τόσον εις την μάχην του Αργυροκάστρου όσον και της Κακαβιάς. Κατά την κατοχή μετέβη εις Μ. Ανατολήν, όπου εσημείωσε εθνικοτάτην δράσιν».
Σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες των οικογενειών Νασιάρα, Φιλοκώστα και κατοίκων της Πρινιάς Αγιάς και της ευρύτερης περιοχής, ο ένας από τους δύο στρατιώτες, που βασανίσθηκαν άγρια, αλλά τελικά επέζησαν, ήταν ο Ηλίας Ντάβανος, επειδή αναγνωρίσθηκε ως ο αδερφός φονευθέντος από τους Γερμανούς στη μάχη της Σπηλιάς. Διέφυγε προς περιοχή όπου είχε εργαστεί ως βοσκός και εκεί τον περιέθαλψαν βάζοντας τον σε «τομάρι» για να επουλωθούν τα τραύματά του. Ο δεύτερος, οδηγός του οχήματος, αφέθηκε ελεύθερος, πιθανώς λόγω καταγωγής-ήταν από την Κοκκινιά του Πειραιά.
Συνεχίζοντας οι μάρτυρες αναγνωρίζουν την ανωτερότητα του Γρηγορίου Σούρλα και ότι πράγματι υπήρξε ο Καπετάνιος της Θεσσαλίας, ο οποίος απέτρεψε την επικράτηση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ επικρατώντας σε όλα τα πεδία των μαχών και απονέμοντας δικαιοσύνη κατά ανάλογο τρόπο…Και συνεχίζουν λέγοντας: «Ο Γρηγόρης Σούρλας έσωσε κοσμάκη, δεν ήταν ο κακός της εποχής. Φτάνει πια αυτή η καραμέλα των κομμουνιστών».
Ο Δ. ΚΥΡΙΑΚΟΓΚΩΝΑΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ ΩΣ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΝΕΚΡΟΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1946-1949 και η δολοφονία του σε συνδυασμό με τα γεγονότα της Ποντοκερασιάς του Κιλκίς που προηγήθηκαν στις 5/7/1946, οδήγησε τον αστικό κόσμο να αντιληφθεί ότι η ένοπλη ανταρσία είναι και οργανωμένη και μεγάλων διαστάσεων.
Ακολούθησε ΣΩΡΕΙΑ ΕΠΙΘΕΣΕΩΝ από τους Κομμουνιστές σε σταθμούς Χωροφυλακής, αλλά και ενέδρες σε στρατιωτικά οχήματα. Οι επιθέσεις κλιμακώθηκαν και οδήγησαν ολόκληρο τον τραγικό ελληνικό λαό σε μία ακόμα ΠΕΡΙΟΔΟ ΘΡΗΝΩΝ ΚΑΙ ΑΙΜΑΤΟΣ. Η ΜΑΥΡΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΜΟΛΙΣ ΑΡΧΙΖΕ.
Η σκληρή απάντηση και η τιμωρία για τον αδικοχαμό του Δ. Κυριακόγκωνα προήλθε από τον Καπετάνιο Γρηγόρη Σούρλα. Από τα Αρχεία Δράσεως και τη Συνοπτική Έκθεση του Γενικού Αρχηγείου Θεσσαλίας ΕΑΟ Γρηγόρης Σούρλας παραθέτουμε τα εξής:
«Ὁ τρίτος γῦρος ἄρχισεν πλέον. Οἱ συμμορῖται ἐσκόρπιζον τήν καταστροφήν καί τόν θάνατον….
Τότε ἡ Ἀνωτέρα Δ/σις Χωρ/κῆς καί ἡ στρατιωτική Δ/σις Λαρίσης μοῦ ζήτησαν 150 ἄνδρας νά τούς στείλω ἀλλά, ἐγώ ὅμως νά μήν ἀκολουθήσω τό τμῆμα μου κατά τήν ἐπιχείρησιν διότι ἐπιφυλάσοντο διά λόγους ἀγνώστους εἰς ἐμέ.
Συνέχισα τῆς ἐπιχειρήσεως πρός τό χωρίον Μαρμάριανη, καί ἐν συνεχεία εἰς τά ὑψώματα Κισσάβου καί Μαυροβουνίου εἰς τήν περιοχήν Δογάνης, ὅπου συνέλαβον 9 συμμορίτας καί τούς ἐξετέλεσα εἰς τόν τόπον τῆς ἐκτελέσεως τοῦ Λοχαγοῦ Κυριακόγκωνα».
Η Αριστερά στη περίπτωση του Κυριακόγκωνα από την μια αποσιωπά και κρύβεται πίσω από το δάχτυλό της, εφαρμόζοντας την τακτική της στρουθοκαμήλου και από την άλλη με αποκορύφωμα τα ψέματά της, ως συνήθως, συσκοτίζει τα γεγονότα μην επιτρέποντας την ορθή κατανόηση.
Στον χώρο της επίθεσης όπου σημειώθηκε η ενέδρα, στον Αϊ-Νικόλα τον Φονιά στην Αγιά Λαρίσης, υπάρχει σχετικό ΜΝΗΜΕΙΟ, το οποίο ανακαινίσθηκε πρόσφατα με φροντίδα της 1ης ΤΑΞΥΠ.
Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ Δ. ΚΥΡΙΑΚΟΓΚΩΝΑ, ΤΟΥ ΜΑΝΙΑΤΗ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΥ, ΤΙΜΑΤΑΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΕΚΤΕΛΕΣΤΗΚΕ!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου