https://www.mkdn.gr/arthrografia/i-thessaloniki-toy-1948-kai-oi-antartopliktoi

...

Από τις αρχές του 1948, οι κομματικές οργανώσεις του, εκτός νόμου, ΚΚΕ ουσιαστικά έχουν πάψει να υπάρχουν. Δεν ήταν τόσο η παρανομία που συνέβαλε σε αυτή την κατάσταση όσο η πολιτική απομόνωση του Κόμματος ακόμα και από πολίτες που διέκειντο ευμενώς προς την Αριστερά κατά την Κατοχή. Η επιλογή του εμφυλίου πολέμου δεν έγινε αποδεκτή από την πλειοψηφία τους. Έτσι, τα στελέχη, αποκομμένα από την κοινωνία, ήταν εύκολος στόχος των διωκτικών αρχών. Στη Θεσσαλονίκη σκοτώθηκαν σε συμπλοκές το 1948 δύο δοκιμασμένοι κομμουνιστές, ο Στράντζαλης και ο Βαμβακάς, ενώ συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν οι Φαρμάκης και Αρίστος Βασιλειάδης, που ήταν μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ.  

Η Θεσσαλονίκη χωρίς την πολυπληθή εβραϊκή κοινότητά της προσπαθούσε να βρει τον μεταπολεμικό βηματισμό της τόσο στο οικονομικό όσο και στο κοινωνικό πεδίο. Αίφνης, βρέθηκε με ένα σημαντικό πρόβλημα. Έπρεπε να στεγάσει και να περιθάλψει όλους αυτούς που εγκατέλειπαν τα χωριά τους διότι βρισκόταν μέσα στα πεδία των στρατιωτικών επιχειρήσεων είτε διότι ήθελαν να αποφύγουν τις επιδρομές των ανταρτών, που πάντα συνοδευόταν και από τη βίαιη στρατολόγηση.

...