Το σχέδιο του Ιωάννη Μεταξά για προληπτικό χτύπημα στα Στενά των Δαρδανελλίων πριν την έναρξή του Ά ΠΠ.
Προς τα τέλη του πρώτου εξαμήνου του 1914, η Ελληνική κυβέρνηση μην έχοντας προνοήσει ορθά όπως την περίοδο των Βαλκανικών πολέμων για την προμήθεια του σωστού εξοπλισμού για το ελληνικό πολεμικό ναυτικό μειονεκτούσε έναντι των Τούρκων. Η Οθωμανικη Αυτοκρατορία (Ο.Α.) είχε ήδη κάνει παραγγελία στην Αγγλία για δύο υπερντρεντνωτ, την στιγμή που ο ελληνικός στόλος δεν είχε κάνει αντίστοιχη παραγγελία ετσι στην περίπτωση που θα τα παραλαμβανε αυτά η Ο.Α., αυτομάτως θα βρισκόταν σε κατάσταση υπεροπλίας ναυτικής. Αυτό θα σήμαινε ότι δεν θα μπορούσε ο ελληνικός στόλος να αντιμετωπίσει τον τουρκικό σε περίπτωση πολέμου (που ήταν προ των πυλών) και παράλληλα ότι δεν θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε στρατό στο βορρά από την νότιο Ελλάδα αν έκαναν ταυτόχρονη επίθεση στα νησιά οι Τούρκοι και στη Μακεδονία είτε οι Τούρκοι είτε οι Βούλγαροι, μιας και δεν υπήρχε σιδηροδρομική σύνδεση βορρά νότου ακόμη τότε.
Η κυβέρνηση του Ελ.Βενιζελου όντας σε αυτή τη θέση ήταν ανοιχτή σε προτάσεις και εναλλακτικούς σχεδιασμους από επιτελείς και άλλους στρατιωτικούς. Ο ναύαρχος Κουντουριωτης με βάση την μαρτυρία του Κύρου Κύρου είχε προτείνει στον Βενιζέλο να βοηθήσει την χώρα παίρνοντας πάνω του ολόκληρη την ευθύνη και την κατακραυγή, αφού θα έστηνε ενέδρα στο υπερντρεντνωτ Rio Ianeiro ανοιχτά της Πελοποννήσου ενώ θα έπλεε με κατεύθυνση τα στενά των Δαρδανελλιων. Εκεί λοιπόν θα είχε μεριμνήσει ο Κουντουριωτης να ενεδρευσει με ένα υποβρύχιο και ένα αντιτορπιλικό και να τορπιλισει το νεοαποκτηθεν πολεμικό των Οθωαμανων, βυθίζοντας το και βγάζοντας τη χώρα από τη "στενωπό". Όμως υπήρχε κίνδυνος να βρίσκονται πάνω στο πλοίο Άγγλοι ναύτες και αξιωματικοί και ο Βενιζέλος δεν την συζήτησε.
Τότε ο Ι. Μεταξάς πρότεινε το προληπτικό χτύπημα.
Με βάση το σχέδιο του Μεταξά, τα Ά, Β και Γ σώματα στρατού θα εκπαίδευαν υπό μυστικότητα μια μεραρχία πλήρους σύνθεσης και συνολικής δύναμης 27000 ανδρών, χωρίς παράλληλη επιστράτευση για να μην προκαλέσουν υποψίες στους Τούρκους . Η μεραρχία θα ήταν κατάλληλα εφοδιασμένη και εξοπλισμένη. Με το πέρας της εκπαίδευσης τους, η μεραρχία διασπασμενη σε τρια κομμάτια όπως ήταν ο σχεδιασμός εξ αρχής, θα επιβιβαζοταν σε ατμόπλοια υπό επιταξη στα 2 διαφορετικά σημεία, και θα μεταφερόταν με μυστικότητα στη Λήμνο. Εκεί θα γινόταν η ενοποίηση και μέσα σε 24 ώρες το εκστρατευτικό σώμα έπρεπε να αποβιβασθει στα Δαρδανέλλια από το ελληνικό πολεμικό ναυτικό. Η αποβίβαση θα γινόταν στον κόλπο του Ξηρού και η αναλογία των δυνάμεων θα ήταν 4:1 υπέρ του Ελληνικού στρατού.
Ο στόχος ήταν να προκληθεί ένα συντριπτικό προληπτικό και γρήγορο χτύπημα που θα οδηγούσε τον εχθρό σε διαπραγματεύσεις. Αυτό θα επιτυγχάνουν με κατάληψη των οχυρών των Στενών, που θα έδινε το ελεύθερο στον Ελληνικό Στόλο να εισέλθει στα Δαρδανέλλια, να προχωρήσει προς την Κωνσταντινούπολη και να την απειλήσει με τα πυροβόλα του. Παράλληλα το εκστρατευτικό σώμα έπρεπε να προλάβει να προωθηθεί βόρεια ώστε να εμποδίσει τον τουρκικό στρατό που θα μπορούσε να επανακαταλαβει τα οχυρά των Στενών.
Το παραπάνω καταστρωθεν πλάνο είχε 2 βασικές προϋποθέσεις. Έπρεπε ο Ελληνικός στόλος να έχει καταφέρει να βυθίσει πρωτύτερα το σύνολο του τουρκικού στόλου που υπήρχε στην περιοχή και να έχει ολοκληρωθεί η όλη επιχείρηση απόβασης και εκστρατείας σε 5 μέρες.
Αν πετύχαινε ο σχεδιασμός το πλάνο επιζητούσε να οδηγήσει την Ο.Α. σε διαπραγματεύσεις που θα επικύρωναν στην Ελλάδα τα κεκτημένα.
Παρά το ότι το σχέδιο του Μεταξά από άποψη διεθνούς δικαίου εποχής, και διεθνούς νομιμότητας ήταν κατακριτέο και τα παραβίαζε κατάφωρα και τα 2 (μιας και δεν θα είχαν προηγηθεί ούτε διακοπή διπλωματικών σχέσεων ή κήρυξη πολεμου, ώστε να επιτύχει το προληπτικό χτυπημα), είχε πιθανότητες επιτυχίας ακριβώς γιατί έκρυβε τον παράγοντα του αιφνιδιασμού.
Θα επέσυρε βέβαια την διεθνή κατακραυγή αλλά πιθανή Ελληνική επιτυχία με την πάροδο του χρόνου μπορεί να καταλαγιαζε την κατακραυγή αν προτασσόταν η δικαιολογια της συνεχούς πολεμικής απειλής εξ Ανατολών για την Ελλάδα (Μήπως μας θυμίζει λίγο το σήμερα;;;).
Ο Βενιζέλος έδινε ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας στο σχέδιο και δισταζε. Παρόλα αυτά ζήτησε από τον Μεταξά να ολοκληρώσει το σχέδιο του γιατί τα 2 υπερντρεντνωτ σύντομα θα τα παραλαμβαναν οι Τούρκοι ενώ παράλληλα οι σχέσεις επιδεινώνονταν και το ελληνικό εξοπλιστικό πρόγραμμα δεν φαινόταν να εξισορροπεί την κατάσταση.
Ωστόσο η έναρξη του Ά ΠΠ και η δέσμευση και των 2 υπερντρεντνωτ με εντολή του Ουινστον Τσώρτσιλ από τους Άγγλους έδωσε μια απρόσμενη λύση στο πρόβλημα για την χώρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου