Oταν το Σύνταγμα δίνει αφορμές | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (kathimerini.gr)
Oταν το Σύνταγμα δίνει αφορμές
Με αφορμή τον θάνατο του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου άνοιξε η συζήτηση για τις ευθύνες του εκλιπόντος, που μερικές φορές μετατράπηκε σε μια ανασκόπηση του τρόπου που βασίλευσε ο οίκος των Γλύξμπουργκ στην Ελλάδα. Αν περιοριστούμε στην πολιτεία των Ανακτόρων μετά τον εμφύλιο πόλεμο, θα διαπιστώσουμε πως το Σύνταγμα του 1952 καθιστούσε τους βασιλείς ρυθμιστές των εξελίξεων, κάτι που αποκρυστάλλωνε τους πολιτικούς συσχετισμούς των δυνάμεων εκείνη την ιστορική περίοδο. Μια αναθεώρηση που «έτρεχε» ενώ μαινόταν ο εμφύλιος πόλεμος θα ήταν αδύνατον να μην αναγνωρίσει, με συνταγματικά προνόμια, τη συμβολή του Θρόνου στον αντικομμουνιστικό αγώνα. Ηταν απολύτως λογικό τα Ανάκτορα, πλαισιωμένα από τους πολιτικούς συμβούλους τους, να έκαναν χρήση αυτών των προνομίων που τους παρείχε το Σύνταγμα. Και το έπραξαν πολλάκις και προς πολλές κατευθύνσεις, προκαλώντας τις αντιδράσεις όσων θίγονταν από αυτές τις παρεμβάσεις.
Ευνοημένες υπήρξαν από τις ανακτορικές δραστηριότητες πολλές προσωπικότητες της πολιτικής ζωής. Οι βασιλείς μοίραζαν το παιχνίδι και με μεγάλη ευκολία ήραν την εμπιστοσύνη τους προς κάποιον σημαίνοντα πολιτικό και την προσέφεραν απλόχερα στον αντίπαλό του. Κλασικό παράδειγμα, η εύνοια που επέδειξαν τα Ανάκτορα προς τον Γεώργιο Παπανδρέου το 1963, όταν και του ανατέθηκε ο σχηματισμός κυβέρνησης χωρίς αυτός να έχει τη δεδηλωμένη. Αυτή η επιλογή ήταν το αποτέλεσμα της αντιπαλότητας που υπήρχε μεταξύ των βασιλέων και του Κωνσταντίνου Καραμανλή και αφορούσε την επιθυμία του τελευταίου να ενισχύσει την εκτελεστική εξουσία, περιορίζοντας τα συνταγματικά προνόμια των Ανακτόρων. Αυτή ήταν η ουσία της διαφωνίας και όχι βεβαίως το ταξίδι του βασιλικού ζεύγους στο Λονδίνο το καλοκαίρι του 1963.
Ο δε προσφάτως αποθανών τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος, σε ηλικία 25 ετών κλήθηκε να διαχειριστεί μια θεσμική – πολιτική κρίση έχοντας δίπλα του κακούς συμβούλους, απέναντί του έναν πρωθυπουργό και πατέρα που βαλλόταν ο γιος του, και ο ίδιος –και λόγω απειρίας και λόγω διαπαιδαγώγησης– πίστεψε πως μπορούσε να βασιλεύει και να κυβερνά. Γι’ αυτό και η σοφή αναθεώρηση του Συντάγματος του 1975, που έγινε το 1986, εξάλειψε τον κίνδυνο της δυαρχίας εγκαθιδρύοντας το πρωθυπουργικοκεντρικό μοντέλο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου