ΙΩΑΝΝΗΣ Κ. ΜΠΟΥΓΑΣ (Ioannis Bougas) - Ιστορία 1940-1949
Μονή Σπαρμού Ολύμπου. Ο Φενεός της Θεσσαλίας για το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και τον "ΔΣΕ"!
Η Μονή Σπαρμού (Φωτογραφία) είναι ένας από τους τόπους που εκτυλίχθηκε η Τραγωδία της οικογενείας του Αντώνη και της Ελένης Στατήρη* από το κοντινό χωριό Καρυά του Ολύμπου. Η οικογένεια Στατήρη, είναι μία από τις χιλιάδες οικογένειες που μάτωσαν στο βωμό των πολιτικών και αντεθνικών επιδιώξεων του ΚΚΕ το 1940-49, που ποτέ δεν καταδικάστηκαν ηθικά από το Ελληνικό κράτος και τον Ελληνικό λαό. Ο κομμουνισμός και οι θαυμαστές των έργων του είναι σαράκι στα σπλάχνα του Ελληνικού έθνους, μοναδικό φαινόμενο στην Ευρώπη του 21-ου αιώνα.
Η Καρυά ήταν χωριό κατά πλειοψηφία κομμουνιστικό. (Στις εκλογές του 1946 που απείχε το ΚΚΕ, από τους 800 ψηφοφόρους, ψήφισαν μόνο 30!). Τον Ιούλιο του 1941 λίγα άτομα από την Καρυά, έκαναν ανεπίσημα την πρώτη δολιοφθορά στην Ελλάδα εναντίον των Γερμανών, εκτροχιάζοντας 2 βαγόνια γερμανικού τραίνου στα Τέμπη. Τον Ιούνιο του 1942 το χωριό είχε γίνει βάση της «Αντίστασης» του ΕΛΑΣ.
Τα 4 μεγαλύτερα παιδιά, από τα 6 της οικογενείας Στατήρη, είχαν αναμειχθεί στην «Αντίσταση». Ο μεγαλύτερος Νίκος ήταν δραστήριο μέλος της ΕΠΟΝ και του εφεδρικού ΕΛΑΣ, ο Μιχάλης ήταν και αυτός μέλος της ΕΠΟΝ, η Μαρία και η Αριστέα στον εφεδρικό ΕΛΑΣ.
Την Μεγάλη Παρασκευή του 1943, οι Γερμανοί εκτελούσαν εκκαθαριστική επιχείρηση στην περιοχή. Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ, φεύγοντας από την αρχή του χρόνου οι ίδιοι για τον Όλυμπο, κάλεσαν με χωνιά και τους κατοίκους να φύγουν, γιατί «όποιος μείνει στο χωριό θα θεωρηθεί προδότης και θα τον σκοτώσουν οι Γερμανοί». Το σύνηθες προπαγανδιστικό ψεύδος. Όταν έφθασαν οι Γερμανοί, βρήκαν το χωριό άδειο, και γι αυτό έκαψαν όλα τα σπίτια, εκτός από 18, στα οποία έμειναν!
Αργότερα, την περίοδο μετά τα Δεκεμβριανά, το ΚΚΕ είχε μεταφέρει στο χωριό ομήρους, και έμειναν στα χαλάσματα των καμένων σπιτιών. Για να τους ελευθερώσει, έφτασε στο χωριό τον Φεβρουάριο του 1945, τμήμα της Ταξιαρχίας Ρίμινι υπό τον ταγματάρχη Κόρκα.
Στις 16 Ιουλίου 1946, όταν άρχιζε η Ανταρσία του 1946-49, αντάρτες επιτέθηκαν στο σπίτι του Λευτέρη Καβαρατζή όπου είχαν καταφύγει 7 χωροφύλακες της Καρυάς και τους ζήτησαν να παραδοθούν. Οι χωροφύλακες αρνήθηκαν και ξεκίνησε μάχη. Στο τέλος,οι αντάρτες έβαλαν φωτιά στο κτίριο και ανάγκασαν τους 6 χωροφύλακες να βγούν και να παραδοθούν. Ο έβδομος ήταν τραυματίας και κάηκε ζωντανός. Τους 6 τους δολοφόνησαν αργότερα οι αντάρτες.
Το 1947, βρίσκει τον Αντώνη Στατήρη πρόεδρο του χωριού, ένα μικρό αγόρι του σε Παιδόπολη στον Βόλο, και με την υπόλοιπη οικογένεια στο χωριό.
Στις 20 Μαρτίου 1947, οι αντάρτες του «ΔΣΕ» μπήκαν στην Καρυά και έκαναν βίαιη επιστράτευση. Πήραν 40 παιδιά. Όταν βγήκαν από το χωριό, ρώτησαν «όποιος θέλει να γυρίσει στο σπίτι του, να βγεί δεξιά». Τα πιό πολλά παιδιά ζήτησαν να γυρίσουν. Τα έστειλαν όλα στα έμπεδα του Γράμμου. Μεταξύ των στρατολογημένων ήταν ο Μιχάλης Στατήρης, ο οποίος κατέληξε αντάρτης του «ΔΣΕ».
Τα βάσανα της Καρυάς και της οικογενείας Στατήρη δεν είχαν τελειώσει, μόνο άρχιζαν. Η οικογένεια είχε στοχοποιηθεί ως «αντιδραστική» που έπρεπε να χαθεί, μαζί με άλλες του χωριού. Τον επόμενο καιρό, κάποιος αντάρτης ειδοποίησε τον Αντώνη Στατήρη να πάρει την οικογένειά του και να φύγει από το χωριό επειδή άκουσε πως σκοπεύουν να τους συλλάβουν.
Ο γυιός του Νίκος, που εν τω μεταξύ είχε αρραβωνιαστεί, δεν συμφώνησε. Δεν είχαν κάνει κάτι κακό για να φοβούνται, πώς να άφηνε την αρραβωνιαστικιά του και να φύγει. Σε ένα γλέντι του χωριού, που έγινε τέλος Μαΐου του 1947, στο σπίτι του Λευτέρη Χασαπάκη, κάποιοι κοίταζαν την όμορφη 17χρονη Μαρία Στατήρη και έλεγαν «Ε ρε τι κεφάλι θα πάρουμε»!
Οι αντάρτες επιτέθηκαν στο χωριό στα μέσα Ιουνίου 1947 και πήραν 13 άτομα. Μεταξύ αυτών τη Μαρία και τον Νίκο Στατήρη. Η 19χρονη αδελφή τους Αριστέα πρόλαβε και κρύφτηκε στο καταφύγιο που είχαν στον αχυρώνα και από εκεί ακολουθώντας τη στοά που οδηγούσε έξω από τον κήπο τους, έφυγε και πέρασε την νύχτα της τρέμοντας από το φόβο και τη βροχή στα χωράφια του χωριού. Όταν πήγαν οι αντάρτες χτύπησαν την γιαγιά να μαρτυρήσει, έψαξαν όλο το σπίτι αλλά δεν την βρήκαν. Οι γονείς τους γλίτωσαν γιατί έλειπαν στην Ελασσόνα. Είχαν μεταφέρει στον γιατρό τήν τρίτη κόρη τους, που ήταν άρρωστη.
Τα δύο αδέλφια, η Μαρία με τον Νίκο, μαζί με τους άλλους που είχαν συλλάβει, άρχισαν ένα εξαντλητικό οδοιπορικό μέχρι το μοναστήρι του Σπαρμού όπου ο καπετάνιος έστησε την 17χρονη Μαρία στον τοίχο και διέταξε να την σκοτώσουν. Κανείς όμως δεν σήκωσε το όπλο του. Μάλιστα κάποιος ζήτησε χάρη για το κορίτσι και είπε να το παντρευτεί. (Τα είπε ο ίδιος στους γονείς της, πολλά χρόνια αργότερα όταν γύρισε από τη Σοβιετική Ένωση, όπου είχε καταφύγει).
Την επομένη μέρα ο καπετάνιος της ζήτησε να του φέρει νερό από τη βρύση. Μόλις γύρισε την πλάτη της, την πυροβόλησε πολλές φορές πισώπλατα (σ.σ. ευτυχώς, το κορίτσι γλύτωσε τη σφαγή, και ίσως να μην κακοποιήθηκε, αν το δολοφόνησαν αμέσως).
Ο Νίκος βρέθηκε σε προχωρημένη αποσύνθεση μαζί με πολλούς άλλους σ ́ ένα ξερό πηγάδι του Μοναστηριού , από κάποια ξαδέλφια του που πήγαν εκεί, ύστερα από πληροφορίες που είχαν για να τον αναζητήσουν. Τον γνώρισαν από τα ρούχα που φορούσε. Για πολλά χρόνια στο Μοναστήρι του Σπαρμού υπήρχε ένα δωμάτιο γεμάτα οστά ανθρώπων που δολοφονήθηκαν από τους κομμουνιστές. Όταν το Μοναστήρι λειτούργησε και πάλι (πριν 15 χρόνια περίπου) οι μοναχοί έκαναν έναν ομαδικό τάφο και τα έβαλαν όλα εκεί. Ο τάφος υπάρχει μπορεί να τον δει όποιος επιθυμεί.
Μεταξύ των άλλων 11 θυμάτων εκείνης της ημέρας από την Καρυά, ήταν και η 52χρονη Άννα Μόρια, μητέρα 3 παιδιών και ο 47χρονος Γεώργιος Δραχαλίβας, πατερας 4 παιδιών..
Ο 20χρονος Μιχάλης Στατήρης, εν τω μεταξύ βρισκόταν αντάρτης με τον «ΔΣΕ» στα Πιέρια όρη. Τον συνέλαβαν μαζί με έναν φίλο του και συγχωριανό του, ονόματι Χαλκιά Γεώργιο του Ιωάν, σαν κατασκόπους και τους αποκεφάλισαν. Κάποιος μάλιστα από τους σφαγείς του, τερατάνθρωπος πραγματικός, καμάρωνε αργότερα στο χωριό, ατιμώρητος, λέγοντας πως ο Χαλκιάς τους παίδεψε γιατί είχε χοντρό σβέρκο.
(*)Ο Αντώνης Στατήρης, στον πόλεμο στη Μικρά Ασία, κατετάγη σαν απλός στρατιώτης, και η πατρίδα για τον ηρωισμό που επέδειξε τον τίμησε με τον βαθμό του επιλοχία και του απονεμήθηκε ο πολεμικός σταυρός τον Μάρτιο του 1924.
Παρά την άνευ λόγου βάρβαρη δολοφονία των 3 παιδιών του (Φωτογραφία), ο Αντώνης Στατήρης, όχι μόνο δεν εκδικήθηκε κανέναν για τον χαμό των παιδιών του, αλλά βοήθησε να μην πάθει κακό το χωριό το επόμενο διάστημα και ελευθέρωσε αρκετούς Καρυώτες κομμουνιστές που πιάστηκαν αιχμάλωτοι από τον στρατό στο τέλος της Ανταρσίας του 1946-49.
Η Κοινότητα του χωριού, για να τον τιμήσει, έφτιαξε μια βρύση έξω από το σπίτι του (Φωτογραφία). Παλαιότερα άλλο Κοινοτικό Συμβούλιο έκανε πρόταση να τοποθετήσουν και προτομή του, αλλά αντέδρασαν οι αριστεροί και το σχέδιο ναυάγησε....
(Πληροφορίες για την οικογένεια Στατήρη μου έδωσε συγγενής του Αντώνη Στατήρη).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου