Σάββατο 27 Ιανουαρίου 2024

 ΙΩΑΝΝΗΣ Κ. ΜΠΟΥΓΑΣ (Ioannis Bougas) - Ιστορία 1940-1949

Ioannis Bougas  Η Κόκκινη Τρομοκρατία στην Ηπειρο, Ιανουάριος 1945.

Στις 25 Ιανουαρίου1945, ο ΕΛΑΣ δολοφόνησε 45 αμάχους στο Νταλαμάνι Πρεβέζης. Την ευθύνη της μαζικής δολοφονίας φέρει ο μόνιμος υπολοχαγός Γεράσιμος Μαλτέζος (καπετάν Τζουμερκιώτης), καπετάνιος του ΕΛΑΣ στην Ήπειρο. Πολλά από τα 45 θύματα τα συνέλαβαν με μπαμπεσιά. Τους κάλεσαν σε δήθεν γλέντι και τους σκότωσαν!
Ο ΕΛΑΣ είχε ηττηθεί στα Δεκεμβριανά αλλά στην Ήπειρο, όπως και στο μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδος κυριαρχούσε ακόμη. Ο ΕΔΕΣ του Ζέρβα είχε φύγει στην Κέρκυρα και μαζί του πολλοί από τους αμάχους που τον στήριζαν στην Ήπειρο. Πολλοί, που είχαν στοχοποιηθεί από το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, δεν έφυγαν για διαφόρους λόγους.

Είχαν προηγηθεί εμφύλιες αιματηρές συγκρούσεις στην Πρέβεζα τον Σεπτέμβριο του 1944, με αιτία την επιμονή του ΕΛΑΣ να καταλάβει την Πρέβεζα η οποία όμως είχε σαφώς στη ζώνη του ΕΔΕΣ από τους Βρετανούς.
Το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, μετά την απομάκρυνση του ΕΔΕΣ στην Κέρκυρα τον Δεκέμβριο του 1944, για πρώτη φορά ήταν κύριοι της Ηπείρου και δια των συλλήψεων και εκτελέσεων ήθελαν να επιβάλουν την εξουσία τους και να λύσουν «λογαριασμούς» με την «αντίδραση» που είχε στηρίξει το Ζέρβα. Ο Τζουμερκιώτης είχε εγκαταστήσει το αρχηγείο του στο χωριό ΔΕΡΒΙΖΙΑΝΑ της Λάκκας Σουλίου.
Στοιχεία για το έγκλημα γράφει ο συγγραφέας Χαρίλαος Τσόγκας: «..Στο Νταλαμάνι με τις εκτελέσεις αθώων πολιτών, μεταξύ των οποίων και ιερείς, νήπια, έγκυες γυναίκες, πρόεδροι κοινοτήτων, δάσκαλοι, έντιμοι και φιλήσυχοι κάτοικοι, έλαβαν χώρα στυγερά ομαδικά βασανιστήρια και πραγματοποιήθηκαν θηριωδίες με απύθμενα βασανιστικά μαρτύρια. Και τα μαρτύρια αυτά τα διέπραξαν εν ονόματι της κοινωνικής δικαιοσύνης και ισότητας, όπως έλεγαν…».
Το μαζικό έγκλημα περιγράφει και ο Χρήστος Γκόγκας.Ένα απόσπασμα: "...Εσύ πήγες παππού στο Νταλαµάνι; Πήγα όταν τους βγάλανε απ’ τα χαντάκια. Μετά από 40 µέρες. Οι Εαµίτες είχαν φύγει γληγορότερα αλλά δεν τολµούσε ο κόσµος να πάει. Λέγαµε ότι κάποιοι φυλάνε το χώρο. Πέρασαν λοιπόν 40 µέρες το πήραν απόφαση απ’ όλα τα χωριά και πήγανε εκεί. Πήγα και γω και είδα. Τι να ιδής. Τους είχαν δεµένους δυό δυό και τρείς τρείς, µε καλώδια, σκοτωµένους, τους είχαν πετάξει σ’ ένα χαντάκι και τους είχαν ρίξει λίγο χώµα από πάνω. Είναι εκεί που έχει γίνει το εκκλησάκι τώρα. Ο καθένας πήρε το νεκρό τους και τους έθαψαν στο χωριό τους. Ήταν ένας από τους Παπαδάτες, ένας κοντούτσικος ο Κίτσος, ο οποίος τους έβγαλε έξω από το λάκκο. Και µάλιστα µια νύφη του Καραµπάτσα είχε 30 λίρες σε απόκρυφο σηµείο και του είπε ο Καραµπάτσας ψάξε να βρεις τις λίρες και πράγµατι τις βρήκαν και έδωκε και µια λίρα σε αυτόν τον ΚίτσοΤόλη από τους Παπαδάτες. Στο επόµενο φύλλο το γ’ µέρος των αναµνήσεων του Κώστα Καραβίδα....».
Οι 45 δολοφονημένοι στο Νταλαμάνι είναι μέρος από το σύνολο των 150 περίπου που δολοφονήθηκαν στην περιοχή του Σουλίου.
Όλα ξεχάστηκαν, στο όνομα της πολιτικής «της λήθης -η οποία δυστυχώς είναι απόλυτα μονόπλευρη-για εθνική ομόνοια».

Δεν υπάρχουν σχόλια: