06-11-2020
ΣΥΜΜΟΡΙΤΟΠΟΛΕΜΟΣ. ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΣΕ ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ.
Με την έναρξη του 1946 επικρατούσε στα στελέχη του ΚΚΕ ευφορία ως προς την προοπτική επικράτησης του κόμματος στα
Ελληνικά πράγματα. Ο Καραγιώργης διατύπωσε την ακόλουθη άποψη: <<Ενώ η ανάπτυξη του φασιστικού στρατού θα γίνεται με
αριθμητική πρόοδο, η ανάπτυξη του αντάρτικου θα ακολουθή πρόοδο γεωμετρική. Έτσι θα φθάση σύντομα η ώρα που ποσοτικώς θα
έχουμε υπερφαλαγγίσει τον φασιστικό στρατό αν, εν τω μεταξύ δεν τον διαλύσουμε ή ακόμα δεν τον κάνουμε δικό μας, που είναι
και το πιθανότερο.>>
Μέσα σ΄αυτό το κλίμα και τις σχετικές οδηγίες του ΚΚΕ οργανώθηκε η συνωμοσία για την αρπαγή της Διοικήσεως σε τρεις
Ταξιαρχίες του Ελληνικού Στρατού. Της 21ης Ταξιαρχίας, που ανήκε στην ΙΙα Μεραρχία και είχε έδρα την Κοζάνη, και των 41ης
και 42ας Ταξιαρχιών της ΙΧης Μεραρχίας, οι οποίες είχαν έδρα τα Τρίκαλα και τη Λάρισα αντίστοιχα.
Η επιλογή των Ταξιαρχιών αυτών έγινε με το δεδομένο ότι αρκετοί Αξιωματικοί, που είχαν συμμετάσχει στον ΕΛΑΣ, και
διέμειναν στις περιοχές αυτές, θα προσχωρούσαν μετά από συνεργασία στους Σχηματισμούς αυτούς με πρώτη την Ταξιαρχία των
Τρικάλων. Με εκτίμηση εάν θα κυριαρχούσαν οι κομουνιστές στον κορμό της Ελλάδας θα μπορούσαν με ευχέρεια να επεκτείνουν
και να ολοκληρώσουν την κυριαρχία τους και στον υπόλοιπο Ελληνικό χώρο.
H μέθοδος την οποία επέλεξαν για την οργάνωση της συνωμοσίας ήταν το τριαδικό σύστημα, όμοιο προς το εφαρμοσθέν κατά την
κατάληψη των διοικήσεων στις 1η και 2α Ταξιαρχίες του Ελληνικού Στρατού στη Μέση Ανατολή τον Απρίλιο του 1944. Ο
επικεφαλής της αρχικής τριάδας ονομαζόταν Γραμματέας της Μονάδας, που εξασφάλιζε το σύνδεσμο με τις κομουνιστικές
οργανώσεις των άλλων Μονάδων και παράλληλα διατηρούσε επαφή με τη τοπική κομματική Επιτροπή του παράνομου μηχανισμού του
ΚΚΕ στην πόλη, που ανέπτυσσε τη δράση του.
Την όλη οργάνωση στη 41η Ταξιαρχία διεύθυνε, ως υπεύθυνος γραμματέας-καθοδηγητής, ο οπλίτης Στέφανος Μανάκας, που
μετεξιλίχθηκε σε Διοικητή της έφιππης Ταξιαρχίας του <<Δημοκρατικού Στρατού>> με το προσωνύμιο <<καπετάν Στέφος>>. Η
εκδήλωση της στάσης προβλεπόταν για τη νύκτα της 19ης προς την 20η Ιουνίου του 1946. Μετά από καθορισμένο σήμα στον
καθορισθέντα χρόνο οι συνωμότες θα συνελάμβαναν ή θα έσφαζαν όλους τους Αξιωματικούς των Λόχων, πλην εκείνων που ήταν
μυημένοι. Άλλες ομάδες θα αφόπλιζαν τους αντιφρονούντες οπλίτες και θα εφόνευαν τους πλέον δυναμικούς απ΄αυτούς. Με βάση
το σχέδιο οι θανατικές εκτελέσεις θα γίνονταν κατά τον αγριότερο τρόπο με τσεκούρια, μπαλτάδες και μαχαίρια, προκειμένου
να καταφοβηθούν οι υπόλοιποι.
Το πρωί της 20ης Ιουνίου 1946 όλες οι Μονάδες της 41ης Ταξιαρχίας έπρεπε να έχουν περιέλθει στους στασιαστές και η
Διοίκηση στον οπλίτη Στέφανο Μανάκα και των Μονάδων της Ταξιαρχίας στους γραμματείς της τριαδικής οργάνωσης. Οι γραμματείς
θα ανελάμβαναν καθήκοντα <<πολιτικών επιτρόπων>>, ενώ ως Διοικητές θα τίθενταν μόνιμοι Αξιωματικοί, που είχαν συμμετάσχει
στον ΕΛΑΣ στη διάρκεια της κατοχής. Την ίδια νύκτα η συνωμοσία θα εκδηλωνόταν και στις 21η και 42α Ταξιαρχίες, εις τρόπο
ώστε οι Μονάδες και οι περιοχές της Θεσσαλίας και Δυτικής Μακεδονίας να περιέρχονταν υπό πλήρη κομουνιστικό έλεγχο.
Η κομουνιστική αυτή συνωμοσία αποκαλύφθηκε τρεις ημέρες προ της εκδήλωσής της από ανεπίδοτη επιστολή οπλίτου,
εντεταγμάνου στην οργάνωση, προς τους δικούς του, η οποία περιήλθε στην Ελληνική Χωροφυλακή. Αμέσως με κεραυνοβόλο
ενέργεια των στρατιωτικών και αστυνομικών αρχών συνελήφθησαν περί τους 300 αυτουργούς της συνωμοσίας και αφοπλίσθηκαν
άλλοι 1500, που τέθηκαν υπό περιορισμό σε φυλασσόμενο στρατόπεδο.
Τα γεγονότα στις Ταξιαρχίες συγκλόνισαν τη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία της χώρας, πλην όμως δεν επέφεραν ανάλογη
αντίδραση του κράτους, λόγω των σοβαρών και πολλών προβλημάτων, τα οποία είχε να αντιμετωπίσει, μετά την κατοχή, την
κομουνιστική ανταρσία του Δεκεμβρίου 1944 και τις κομματικές αντιπαραθέσεις.
ΣΧΟΛΙΟ.Η συνωμοσία αυτή καθώς και τα αιματηρά επεισόδια στην Ποντοκερασιά, στο Σκρα και σε άλλες περιοχές της χώρας
συνετέλεσαν στη συγκρότηση και λειτουργία Στρατοπέδων στη Γυάρο και στη Μακρόνησο για τους κομουνιστές, που είχαν ηλικία
προς στράτευση.
ΠΗΓΗ. Το πρώτο έτος 1946 του Αντισυμμοριακού Αγώνα της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού.
Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου