Ελλάδα - Κύπρος - ένωση

Τρίτη, 5 Φεβρουαρίου 2013

Ελλάδα - Κύπρος - ένωση

Των Θ. Αυγερινού και Β. Παπαθανασίου, συνταξιούχων καθηγητών Πανεπιστημίων Θεσσαλίας & Θεσσαλονίκης
Οι ρίζες του ελληνισμού βρίσκονται σίγουρα στην ηπειρωτική Ελλάδα, την κάτω Ιταλία, την Ιωνία, τα νησιά του Αιγαίου και την Κύπρο της αρχαιότητας, αλλά με την έλευση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας η συνοχή του ελληνικού έθνους διασπάται. Από τον Μεσαίωνα και ύστερα εμφανίζεται η Οθωμανική Αυτοκρατορία, που κυριαρχεί σ’ όλα τα Βαλκάνια και δημιουργεί για πέντε αιώνες μια μείξη και ένα συνονθύλευμα λαών.

Η παρακμή των Οθωμανών από το λυκαυγές του 19ου αιώνα, που κορυφώνεται στις αρχές του 20ού, με το ξέσπασμα των Βαλκανικών Πολέμων του 1912-13, συμβάλλει στην προοδευτική αποκατάσταση του ελληνισμού, που ατυχώς δεν μπόρεσε να ολοκληρωθεί στη Μικρά Ασία από το 1918 έως το 1922.
Η Ελλάδα ουσιαστικά μεγάλωσε γεωγραφικά και πληθυσμιακά από τις νικηφόρες εκβάσεις των Βαλκανικών Πολέμων. Μπορεί εκείνη την εποχή να μην επετεύχθησαν όλοι οι στόχοι, όπως η προσάρτηση της Βορείου Ηπείρου, του Μοναστηρίου της Νότιας Γιουγκοσλαβίας, καθώς και τμημάτων της Ανατολικής Θράκης, αλλά το ελληνικό κράτος διπλασιάσθηκε προσαρτώντας τη Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Δυτική Θράκη, την Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου, ώστε από 2.631.952 κατοίκους και έκταση 63.211 τ.χλμ. πήγε στα 4.832.167 ανθρώπους, ενώ το εμβαδόν της ανήλθε στις 121.794 τ.χλμ.
Σ’ αυτήν τη γιγάντια προσπάθεια της ενσωμάτωσης όλων των αλύτρωτων ελληνικών περιοχών και των Ελλήνων, δεν κατορθώθηκε να κερδηθεί η μεγαλόνησος της Κύπρου, για να σιγάσει ο διακαής πατριωτικός πόθος των αδελφών Κυπρίων.
Οι Κύπριοι αδελφοί, στις διαδοχικές φάσεις της Ιστορίας, δεν ευτύχησαν να επιτύχουν την πολυπόθητη ένωση με τη μητέρα πατρίδα, λόγω της στρατηγικής σημασίας που κατείχε το νησί, αλλά και των διαδοχικών συμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Έτσι, η τελευταία προσπάθεια και ο πείσμων αγώνας της δεκαετίας του 1950 δεν απέδωσαν, ώστε μέσα από τη σειρά των γνωστών τραγικών ιστορικών γεγονότων η Κύπρος κατέληξε σε ένα κουτσουρεμένο ανεξάρτητο κράτος, το οποίο όμως σήμερα βρίσκεται μέσα στην Ε.Ε., που επιτρέπει τη θεωρητική, θα λέγαμε, συνύπαρξη με την Ελλάδα, εντός ενός χαλαρού πολιτικού συνασπισμού.

Ο διακαής πατριωτικός πόθος των Κυπρίων
Μετά την αρχαιότητα η Μεγαλόνησος, ευρισκόμενη μπροστά στις πύλες της Μέσης Ανατολής, γίνεται αντικείμενο διαδοχικών επιθέσεων και καταλήψεων από αλλοεθνείς, αλλά μέσα στις χιλιετίες διαφυλάττει με μεγαλοπρέπεια τον ελληνικό πολιτισμό της. Παράλληλα, με την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους τον 19ο αιώνα ξεκινά η προσπάθεια της ένωσης με τη μητέρα πατρίδα. Ταυτόχρονα, η Κύπρος συμπάσχει με τις τύχες της Ελλάδας, και σε κάθε κρίσιμη στιγμή είναι δίπλα της και συναγωνίστρια.
Κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους οι Κύπριοι πολεμούν μαζί με τα αδέλφια τους. Ιδού τι έγραψε από το μέτωπο στον αδελφό του ο Κύπριος Π. Χατζηαργυρίου, που σκοτώθηκε στην Αετοράχη των Ιωαννίνων στις 5.12.1912: Αν αποθάνω, «δεν πρέπει να λυπηθής, αλλ’ απεναντίας να χαίρης και να καυχάσαι, διότι εδόθη ευκαιρία, όπως εν μέλος της οικογενείας μας ηδυνήθη να εκπληρώσει μιαν των πολλών προς την αγαπητήν πατρίδα μας υποχρεώσιν» («Επιστολές Κυπρίων εθελοντών από την Ήπειρον και Μακεδονίαν του 1912-13», Λευκωσία, ΚΕΕ, 1999, σελ. 379).
Οι κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες της ζωής αλλάζουν συνεχώς. Αυτήν τη στιγμή η Κύπρος μετά τις προδοτικές ενέργειες της χούντας των συνταγματαρχών, ηττήθηκε και διαμελίσθηκε από τους Τούρκους και παρ’ όλα τα ψηφίσματα του ΟΗΕ δεν κατορθώθηκε να επανενωθεί. Το ίδιο και με το σχέδιο Ανάν.
Σήμερα, 38 χρόνια μετά τα τραγικά γεγονότα του πολέμου, οι Ελληνοκύπριοι συζητούν και ξανασυζητούν με τους Τουρκοκυπρίους για ένωση και σχηματισμό ενιαίου κράτους, αλλά όλες οι συζητήσεις καταλήγουν σε αποτυχία, γιατί η Τουρκία κι οι Τουρκοκύπριοι δεν θέλουν ένα κράτος, αλλά δύο μέσα σε μια συνομοσπονδία.
Με βάση τη λογική, θα πρέπει να καταλήξει κανείς ότι με τα σημερινά δεδομένα, τα πράγματα δεν μπορούν να γυρίσουν πίσω και να ανατραπούν παγιωθείσες καταστάσεις. Βέβαια, σε εθνικά θέματα δεν πρέπει κανείς να βιάζεται, επειδή ο χρόνος είναι ο πλέον ισχυρός παράγοντας, αλλά θεωρούμε πως η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται και, αν αυτό συμβεί, επαναλαμβάνεται, όπως λέγεται, ως φάρσα.
Από την άλλη μεριά, όσο κι αν ο εθνικισμός εμφανίζεται εφτάψυχος, το βέλος της προόδου της Ευρώπης δείχνει μια στενότερη συνεργασία και όχι διάσπαση των λαών.
Επειδή λοιπόν οι καιροί άλλαξαν, οι μεγάλες δυνάμεις δεν ανταγωνίζονται πλέον σ’ αυτήν τη γωνιά της γης, όπως παλαιότερα, καθόσον η περιοχή είναι σχετικά ήσυχη, ανεξάρτητα από τα γεγονότα της Συρίας, που θα είναι παροδικά, και επειδή έχουμε κοινό εθνικό ύμνο και κοινό νόμισμα, θεωρούμε πως ήρθε η ώρα της ένωσης της Κύπρου με τη μητέρα πατρίδα, πρώτον για να εκπληρωθεί η επιθυμία τόσων και τόσων γενεών, αλλά και για την καλύτερη πορεία των δυο αδελφών λαών μας.

Τι θα μπορούσε να γίνει;
Ίσως κάποιος να παρατηρήσει πως η σημερινή συγκυρία δεν είναι ενθαρρυντική για μια τέτοια πολιτική κίνηση, δεδομένου ότι η Ελλάδα διέρχεται μεγάλη οικονομική κρίση και βρίσκεται προ των πυλών της χρεοκοπίας. Καμιά αντίρρηση, αλλά επ’ αυτού λέμε:
◆ Πρώτον, ό,τι κι αν συμβεί, η Ελλάδα δεν πρόκειται να πεθάνει.
◆ Δεύτερον, η οικονομική κατάσταση της Μεγαλονήσου ελάχιστα διαφέρει από τη δική μας.
◆ Τρίτον και σπουδαιότερο, η διεθνής συγκυρία είναι η πλέον κατάλληλη και δεν πρόκειται να υπάρξουν εκείνες οι αναταραχές και αντιδράσεις του παρελθόντος. Βέβαια, στην πάροδο του χρόνου, ίσως έχουν δημιουργηθεί στο νησί αντίρροπες δυνάμεις, που αντιστρατεύονται στην ένωση.
Όμως σε μια τέτοια κίνηση, η πρότασή μας είναι η ακόλουθη:
1. Διεξαγωγή δημοψηφίσματος, τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα, αν είναι επιθυμητή η ένωση.
2. Στη θετική έκβαση, δημιουργείται η Ελληνική Συνομοσπονδία, όπου διατηρούνται οι ξεχωριστές κυβερνήσεις, που κατέχουν τις όποιες συμφωνηθείσες κυρίαρχες αρμοδιότητες. Πέραν αυτών ο νέος φορέας αναλαμβάνει μεταβατικά κάποιες κοινές δράσεις με τα δημιουργούμενα προς τούτο νέα όργανα.
3. Γνωστοποιείται στην κυβέρνηση της Τουρκίας και στις άλλες σύμμαχες κυβερνήσεις πως πρόθεση του νέου κρατικού φορέα είναι η τήρηση όλων των διεθνών υποχρεώσεών του, η στενότερη συνεργασία με τις όμορες χώρες και η διαφύλαξη της ειρήνης.
Από εκεί και ύστερα ο χρόνος και η καλή θέληση θα μεθοδεύσουν τα πράγματα προς το καλύτερο.
Το Ποντίκι