Αμαλία

@4fABkkc5xTv2aek

9 Οκτωβρίου 1944: η πιο μαύρη ημέρα της ελληνικής αριστεράς! Σήμερα, συμπληρώνονται 80 χρόνια από την “Συμφωνία των Ποσοστών” (ή “Συμφωνία της Χαρτοπετσέτας”...), που συνήφθη στην Μόσχα, μεταξύ Τσώρτσιλ και Στάλιν. Η Συμφωνία, ήταν αποτέλεσμα έντονης προεργασίας... Οι επαφές Βρετανίας και ΕΣΣΔ, άρχισαν τον Δεκέμβριο του 1941. Έκτοτε, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ήντεν, επισκεπτόταν συχνά την Μόσχα, κι είχε επαφές με τους Μολότωφ και Στάλιν. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, οι πρώτες εντυπώσεις του Ήντεν απ' τις συζητήσεις αυτές, ήταν οι εξής:

«Οι Ρώσσοι δεν δείχνουν ενδιαφέρον για την κατάσταση στην Ελλάδα και είναι πολύ πιθανό ότι θεωρούν πως η Ελλάδα βρίσκεται στη δική μας σφαίρα επιρροής» Ωστόσο, κάποιες εξελίξεις στην Ελλάδα, περιέπλεξαν την κατάσταση. Ο ΕΛΑΣ πραγματοποιούσε συνεχείς επιθέσεις κατά των εθνικών οργανώσεων αντιστάσεως, με προφανή σκοπό να είναι το μόνο ένοπλο σώμα, όταν θα αποχωρούσαν οι Γερμανοί και να καταλάβει την εξουσία, δια της βίας. Επίσης, στις 10 Μαρτίου 1944, σχηματίστηκε “κυβέρνηση του βουνού”, ανταγωνιστική στην κυβέρνηση του Καΐρου. Τέλος, στις αρχές Απριλίου 1944, ταραχές που εξελίχθηκαν σε εξέγερση, ξέσπασαν στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις της Μέσης Ανατολής, με την καθοδήγηση του ΚΚΕ. Ο Τσώρτσιλ θορυβήθηκε ακόμη περισσότερο, μόλις έμαθε τις έντονα επικριτικές για την ελληνική κυβέρνηση του Καΐρου, ανταποκρίσεις του σοβιετικού πρακτορείου ειδήσεων ΤΑΣ, για το ζήτημα της ανταρσίας στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις της Μέσης Ανατολής. Ήταν ένδειξη αλλαγής της μέχρι τότε αδιάφορης σοβιετικής στάσης για την Ελλάδα; Για να μετρήσει αντιδράσεις, έστειλε προσωπικό μήνυμα στον Μολότωφ. Στην απάντησή του, ο Μολότωφ έκανε άμεση σύνδεση Ελλάδας και Ρουμανίας, κατηγορώντας -με διπλωματικό τρόπο βεβαίως- την Βρετανία, ότι παίζει δικό της παιχνίδι στην Ρουμανία, ερήμην της ΕΣΣΔ. Τι είχε συμβεί στην Ρουμανία; Στις αρχές του 1944, Βρετανοί κομάντος είχε πέσει με αλεξίπτωτα, έγιναν αμέσως αντιληπτοί και αιχμαλωτίστηκαν. Εν συνεχεία, χρησιμοποιήθηκαν από τον βασιλιά της Ρουμανίας, ως δίαυλος επικοινωνίας με την βρετανική πλευρά, για ν' αλλάξει στρατόπεδο η Ρουμανία - που ως τότε ήταν με τους Γερμανούς. Ο Στάλιν, ήθελε οπωσδήποτε μια "ζώνη ασφαλείας" στα δυτικά σύνορα της ΕΣΣΔ, η οποία θα έπρεπε οπωσδήποτε να συμπεριλαμβάνει την Ρουμανία. Και τώρα, έβλεπε τους Βρετανούς να ανακατεύονται στις ρουμανικές υποθέσεις! Θέλοντας να τους περάσει ένα μήνυμα, άρχισε κι αυτός να ανακατεύεται στις ελληνικές υποθέσεις, δια του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ! Ο Τσώρτσιλ, κατάλαβε ποιο ήταν το πρόβλημα κι αποφάσισε να το λύσει άμεσα. Έτσι, στις 5 Μαΐου, ο Ήντεν συνάντησε τον Σοβιετικό πρεσβευτή στο Λονδίνο και του μετέφερε τις βρετανικές προτάσεις, για την Ρουμανία και την Ελλάδα. Η απάντηση του Στάλιν ήρθε στις 18 Μαΐου και ικανοποίησε πλήρως τον Τσώρτσιλ: «Η ΕΣΣΔ θα θεωρούσε ότι οι υποθέσεις της Ρουμανίας ανήκαν στη ζώνη συμφερόντων της και θα άφηνε την Ελλάδα σε μας» Ερχόμαστε τώρα στην μοιραία νύχτα της 9ης Οκτωβρίου. Διηγείται ο Τσώρτσιλ: «Ας ρυθμίσουμε τις υποθέσεις μας στα Βαλκάνια. Στο βαθμό που αφορά την Βρετανία και τη Ρωσία, πως θα σας φαινόταν αν ελέγχετε κατά 90% τη Ρουμανία κι εμείς κατά 90% την Ελλάδα και να μοιράζαμε στη μέση τη Γιουγκοσλαβία; Ενόσω ο διερμηνέας μετέφραζε, έγραψα σε μισό φύλλο χαρτί... Το έσπρωξα προς το μέρος του Στάλιν. Πήρε το μπλε μολύβι του, έκανε μια μεγάλη μολυβιά για να δηλώσει ότι το ενέκρινε και μου το επέστρεψε. Όλα είχαν ρυθμιστεί μέσα σε λιγότερο χρόνο από ό,τι χρειάζεται τώρα για να τα καταγράψω» Τι απέγινε αυτό το επίμαχο “έγγραφο”; Ιδού: «Το χαρτί βρισκόταν στη μέση του τραπεζιού. Τελικά είπα: “Μήπως θεωρηθεί κάπως κυνικό επειδή ρυθμίζουμε με τόσο πρόχειρο τρόπο ζητήματα που αφορούν την τύχη εκατομμυρίων ανθρώπων; Καλύτερα να κάψουμε το χαρτί”. “Όχι, κρατήστε το”, είπε ο Στάλιν» Σύντροφοι, περαστικά σας! Πηγές: «Απο την αντίσταση στον εμφύλιο», Συλλογικό Έργο, σε επιμέλεια Μάριον Σαράφη και Νίκου Σβορώνου. «Β' Παγκόσμιος Πόλεμος», Ουίνστον Τσώρτσιλ.