Εφαρμοστικός: Μέτρα 14,15 δισ. ευρώ σε 3 χρόνια

Της Δήμητρας Καδδά

Μέτρα αξίας  9,222 δισ. ευρώ έως το 2021 έχουν ληφθεί από το 2015 μέχρι σήμερα, όπως αποκαλύπτει το Μεσοπρόθεσμο που περιλαμβάνεται ως παράρτημα στον νέο Εφαρμοστικό που αριθμεί  περίπου 1.000 σελίδες μαζί με τα συνοδευτικά του κείμενα. Ο λόγος για τα μέτρα που ψηφίστηκαν στο πλαίσιο του 3ου μνημονίου.

Ο συνολικός "λογαριασμός" των μέτρων που ψηφίστηκαν από το 2015 και θα εφαρμοσθούν έως και το 2021 φτάνει πλέον στα 14,15 δισ. ευρώ.

Και τούτο, γιατί πλέον προστίθενται και τα  νέα μέτρα 4,924 δισ. ευρώ (απόδοση έως το 2021) που κατατέθηκαν χθες το βράδυ και συνοδεύονται από μια ιδιαίτερα αυστηρή "ρήτρα" με υπερεπόπτη το ΔΝΤ για να εφαρμοσθούν τα αντίμετρα των 7,559 δισ. ευρώ.

Πέρα από το δημοσιονομικό πακέτο και τον νέο πολυετή προϋπολογισμό που φέρνει την περικοπή του αφορολογήτου, των συντάξεων, των ειδικών μισθολογίων και των άλλων παρεμβάσεων, περιέχει και δεκάδες κρίσιμες παρεμβάσεις στο πεδίο των μεταρρυθμίσεων: από τις Κυριακές και το ακαταδίωκτο των στελεχών που μετέχουν σε αναδιαρθρώσεις δανείων έως το νέο πακέτο μεταβίβασης ΔΕΚΟ στο Υπερταμείο, νέες παρεμβάσεις στον εξωδικαστικό, στα φάρμακα, στην παιδεία, στο Δημόσιο, στους δήμους αλλά και τον τρόπο χρηματοδότησης των κομμάτων.

Ο Εφαρμοστικός σχεδιάζεται να ψηφιστεί την Πέμπτη 18 Μαΐου με τη διαδικασία του επείγοντος και έχει τίτλο "Συνταξιοδοτικές διατάξεις Δημοσίου και τροποποίηση διατάξεων του ν. 4387/2016, μέτρα εφαρμογής των δημοσιονομικών  στόχων και μεταρρυθμίσεων, μέτρα κοινωνικής στήριξης και εργασιακές ρυθμίσεις, Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 και λοιπές διατάξεις".

Ο επίσημος λογαριασμός των μέτρων του εφαρμοστικού νόμου "γίγα"

Πέρα από τα "παλαιά" μέτρα των 9,222 δισ. ευρώ, τα οποία για πρώτη φορά καταγράφονται σωρευτικά από την ελληνική κυβέρνηση (αφού πέρυσι δεν κατατέθηκε Μεσοπρόθεσμο), πλέον αποκαλύπτονται και τα νέα μέτρα.

Η αξία των νέων μέτρων είναι τελικά μεγαλύτερη κατά 1 δισ. ευρώ περίπου από αυτή που αρχικά είχε υπολογισθεί, αν έτος σύγκρισης είναι το 2020 και ο "λογαριασμός" μεγαλώνει ακόμη πιο πολύ, αν υπολογισθεί και η απόδοση του 2021. Η αξία των περικοπών σε αφορολόγητο και συντάξεις φτάνει στα 4,924 δισ. ευρώ το 2021 και στα 4,6 δισ. ευρώ το 2020, όταν η κυβέρνηση μιλούσε για παρεμβάσεις αξίας 3,6 δισ. ευρώ ή 2% του ΑΕΠ. Οι συνταξιοδοτικές παρεμβάσεις θα ξεκινήσουν σε αξία από τα 2,49 δισ. ευρώ το 2019, για να κλιμακωθούν στα 2,58 δισ. ευρώ το 2020 και στα 2,72 δισ. ευρώ το 2021. Οι παρεμβάσεις στο σκέλος του αφορολόγητου ορίου ξεκινούν το 2020 από τα 1,92 δισ. ευρώ για να φτάσουν στα 2,058 δισ. ευρώ το 2021.

Η κρίσιμη ρήτρα

Οι παρεμβάσεις του αφορολογήτου μπορεί να έρθουν νωρίτερα, το 2019, μαζί με αυτές στις συντάξεις, αν στη μεγάλη αξιολόγηση του 2018 το ΔΝΤ και οι υπόλοιποι θεσμοί αποφασίσουν ότι δεν διασφαλίζονται οι δημοσιονομικοί στόχοι των πλεονασμάτων στο 3,5% του  ΑΕΠ.    

Αν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε συνεργασία με τους αναφερόμενους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τις ελληνικές αρχές στο πλαίσιο της τελικής αξιολόγησης διαπιστώσει ότι ικανοποιούνται οι στόχοι.  Αλλιώς προβλέπεται ρητά η εμπροσθοβαρής (το 2019 αντί για το 2020) εφαρμογή του άρθρου για τη μείωση της έκπτωσης φόρου στο φορολογητέο εισόδημα.

Με βάση αυτήν τη ρήτρα θα καθοριστεί  όχι μόνο ο χρόνος περικοπής του αφορολογήτου αλλά και εφαρμογής των  αντιμέτρων αξίας 7,5 δισ. ευρώ έως το 2021. Υπάρχει πάντως  προαναγγελία νέων μειώσεων στη φορολογία την διετία 2020 - 2021 με την προϋπόθεση επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων περιέχει το Μεσοπρόθεσμο.

Πλεονάσματα 4% του ΑΕΠ

Σημειώνεται  πάντως από την κυβέρνηση ότι το καθαρό δημοσιονομικό "όφελος" των νέων μέτρων του μεσοπρόθεσμου είναι στα 4,5 δισ. ευρώ   Στο κείμενο του Μεσοπρόθεσμου, αναφέρεται ότι τα πλεονάσματα όχι μόνο θα φτάσουν αλλά και θα ξεπεράσουν το στόχο του 3,5% του ΑΕΠ. Θα τον υπερβούν κατά 0,5% του ΑΕΠ και υπολογίζονται στο 4% του ΑΕΠ περίπου από το 2019 και μετά.  

Πάντως, σύμφωνα με το Ελεγκτικό συνέδριο η κυβέρνηση δεν παρείχε  επαρκή στοιχεία αλλά και είναι πολύ μελλοντικός ο χρόνος εφαρμογής των μέτρων για να διατυπωθεί ολοκληρωμένη εισήγηση.

Στο Μεσοπρόθεσμο καταγράφονται επίσης  οι  κίνδυνοι για την ανάπτυξη  και τα πλεονάσματα,   αναφέρεται ρητά ότι προωθείται έξοδος στις αγορές φέτος με στόχο τη δημιουργία αξιόπιστης καμπύλης αποδόσεων για τη χρηματοδότηση τραπεζών και επιχειρήσεων, αλλά και γίνεται λόγος για δημιουργία λογαριασμού θησαυροφυλακίου στον οποίο θα μεταφερθούν όλα τα διαθέσιμα του "ευρύτερου" Δημοσίου.

Προβλέπεται επίσης ότι το ΑΕΠ πλέον θα αυξάνεται με χαμηλότερο ρυθμό κατά 1,8% φέτος και μετά από μία επιτάχυνση θα επιβραδυνθεί σε 2,2% ρυθμό το 2021.

Τα μέτρα

Πέρα από το μαχαίρι στο αφορολόγητο και στις συντάξεις και τη "ρήτρα" που ανάγει σε υπερεπόπτη το ΔΝΤ, στον εφαρμοστικό προβλέπεται μεταξύ δεκάδων άλλων παρεμβάσεων: 

·Αυξήσεις  124 εκατ. ευρώ  στο χαράτσι των επαγγελματιών.

·Περικοπές 83,5 εκατ. ευρώ από τα ειδικά μισθολόγια του Δημοσίου το 2017-2018.

·Περικοπή της Βουλευτικής αποζημίωσης.

·Νέες διατάξεις που αφορούν στο δημοσιονομικό συμβούλιο.

·Το πλαίσιο για τη κυριακάτικη λειτουργία των καταστημάτων με "παράθυρο" για λειτουργία  51 Κυριακές τον χρόνο μέσα από δευτερογενή νομοθεσία.

·Μία σειρά από κρατικές επιχειρήσεις που μεταφέρονται στο υπερταμείο αποκρατικοποιήσεων.

·Αλλαγές στον εξωδικαστικό μηχανισμό που  προβλέπουν ότι ο πιστωτής που αμφισβητεί το ποσό της απαίτησής του στο τέλος της διαδικασίας δεν εμποδίζεται να επιδιώξει τη δικαστική αναγνώριση του ακριβούς ύψους αυτής, όπως προβλέπεται.

·Νέα παράταση στους ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς δημοσίων έργων για τη διασύνδεσή τους με το ΕΣΗΔΗΣ.

·Νέο  κύμα κινητικότητας στο Δημόσιο από 1 έως 15 Σεπτεμβρίου και 7 αλλαγές για τη δημόσια διοίκηση.

·Τη  δυνατότητα στις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις να διαχειρίζονται και ακίνητα που συνδέονται με "κόκκινα" δάνεια.

·Αναλυτικό πλαίσιο  αποχωρήσεων –προσλήψεων μονίμου προσωπικού στο Δημόσιο έως το 2021.

·Σαρωτικές αλλαγές στην αγορά φαρμάκου  με αυστηρά κριτήρια για την είσοδο και αποζημίωση των νέων θεραπειών.