Τρίτη 28 Δεκεμβρίου 2021

Εθνικές Μάχες

 ΙΩΑΝΝΗΣ Κ. ΜΠΟΥΓΑΣ (Ioannis Bougas) - Ιστορία 1940-1949

Νύχτα 3 προς 4 Ιανουαρίου1948. Η Γ΄Μοίρα Καταδρομών μετά τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις που έκανε στην ευρύτερη περιοχή της Κόνιτσας είχε ολοκληρώσει την εκπόνηση του σχεδίου δράσης της που αποσκοπούσε στην σωτηρία της πόλεως από τους συμμορίτες - κομμουνιστές που την βομβάρδιζαν από το ύψωμα Λυκόμορο, ένα ύψωμα 8 περίπου χιλιόμετρα ΒΔ της πόλεως.
Μετά την ενημέρωση των ανδρών για το σχέδιο δράσης και τη διανομή πυρομαχικών και ξηράς τροφής, τους διενεμήθει ζεστό φαγητό, το τελευταίο ασφαλώς για πολλές ημέρες.
Περί την 20:00 οι τέσσερις Λ.Ο.Κ. (63,64, 65 και 66) ξεκίνησαν από το κέντρο της Κόνιτσας κινούμενοι σε φάλαγγα κατ’ άνδρα άφησαν τα τελευταία σπίτια στο δυτικό άκρο της όπου ο Διοικητής της Μοίρας Ταγματάρχης Ζαχαράκις και οι επιτελείς του αποχαιρετούσαν και ενεψύχωναν τους άνδρες που θα επιχειρούσαν.

Μεταφέρω αυτούσιο το κείμενο από το βιβλίο του Αντισυνταγματάρχη ε.α. Βασ. Γ. Μαντζαρλή «Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΛΥΚΟΜΟΡΟ» , από το οποίο αντλώ και τις πληροφορίες μου στην παρούσα ανάρτηση, αναφορικά με τον αποχαιρετισμό των ανδρών. «Ήταν πραγματικά από τα πιο έντονα συναισθήματα που δοκίμασε ο γράφων καθώς και όλοι οι συμπολεμιστές μας, ο αθόρυβος αποχαιρετισμός με το σήκωμα του χεριού στο σήμα της νίκης, που αυθόρμητα ο κάθε Λοκατζής εξεδήλωνε στη θέα του ψύχραιμου και λεβέντη Κρητικού, του Ταγ/ρχου Ε. Ζαχαράκι, που έγνεφε στον καθένα μας και σιγομουρμούριζε «στο καλό», «καλή αντάμωση», «θα γυρίσετε νικητές»!...
Η διέλευσις από το σημείο αυτό και του τελευταίου Λοκατζή της μακράς σιωπηλής φάλαγγας περατώθηκε περί την 20:30 και μέσα στο σκοτάδι και τη σιγή που διέκοπταν κατά διαστήματα μεμονωμένα πυρά παρενοχλήσεως πυροβολικού και όλμων των κομμουνιστών. Η Μοίρα βάδιζε προς το πεπρωμένο της: Αυτό που επρόκειτο να την προβάλλει στο Πανελλήνιο, τις αμέσως επόμενες ημέρες, ως την πρώτη Μονάδα Καταδρομών που τόλμησε , νίκησε και έσωσε την απελπισμένη Κόνιτσα και μαζί με αυτήν και την τιμή των μαχομένων παιδιών της Ελλάδος, αλλά και της ίδιας της Ελλάδος.
Περί την 22:00 οι προπορευόμενοι άνδρες της φάλαγγας άκουσαν ομιλίες από προωθημένο φυλάκιο των κομμουνιστών και αμέσως εδόθη το σύνθημα ότι εισέρχονται στην περιοχή τους το οποίο σήμαινε ότι έπρεπε να είναι πολύ προσεκτικοί ώστε να μη γίνουν αντιληπτοί.
Περί την 01:00 της 4-1-1948 η Μοίρα προσέγγισε το χωριό Καβάσιλα, 2 χιλιόμετρα περίπου ΒΑ του Λυκόμορου. Η κίνησή της ήταν εξαιρετικά δύσκολη αφού δεν έπρεπε να γίνει αντιληπτή από τους κομμουνιστές, το έδαφος ήταν δύσβατο, και ο οπλισμός βαρύς.
Ώρα 02:45, οι τέσσερεις Λ.Ο.Κ. έφθασαν στη νοητή προκαθορισμένη Γραμμή Εφόδου, 300 μέτρα περίπου από την κορυφή του υψώματος του Λυκόμορου. Έμενε πλέον να υλοποιηθεί το δεύτερο μέρος της επιχείρησης που ήταν «να αιφνιδιάσει και να ανατρέψει τον εχθρό από τον Ζωτικό Χώρο του, το ύψωμα Λυκόμορο και να τον διατηρήσει πάση θυσία μέχρις αφίξεως του 582 Τ.Π.”. Στη γραμμή αυτή οι τέσσερις Λ.Ο.Κ. έμειναν ελάχιστα για τον τελικό έλεγχο και συντονισμό τους. Η κίνηση προς την μορφή γηπέδου, κορυφή του υψώματος , άρχισε. Οι επιτιθέμενοι Λοκατζήδες, τα τελευταία μέτρα προς την κορυφή του υψώματος τα κάλυψαν έρποντας. Την 03:00 εξεδήλωσαν την επίθεσή τους και ο αιφνιδιασμός των κομμουνιστών ήταν πλήρης. Κρατώντας επιθετικές χειροβομβίδες και αυτόματα όπλα κραυγάζοντας το δοξασμένο σύνθημα «ΑΕΡΑ» επέδραμαν ως λευκοί δαίμονες, όπως τους απεκάλεσαν άπαντες, μηδέ εξαιρουμένων των αιφνιδιασθέντων κομμουνιστών οι οποίοι προσπάθησαν να προβάλουν αντίσταση. Το σοκ του αιφνιδιασμού ήταν καταλυτικό. Στις συμπλοκές σώμα με σώμα που έλαβαν χώρα η Μοίρα είχε πέντε νεκρούς. Η κατάληψη του Λυκόμορου ολοκληρώθηκε την 10:00 πμ.
Η συμβολή της Γ’ Μοίρας Καταδρομών ήταν καθοριστική στη διάσωση της πόλεως αφού με την επίθεση στο Λυκόμορο λύθηκε η πολιορκία της από τους κομμουνιστές. Δυστυχώς οι Έλληνες αγνοούν αυτήν την σημαντική επιχείρηση, η επιτυχής έκβαση της οποίας απέτρεψε την κατάληψη της Κόνιτσας και την εγκατάσταση σε αυτήν της κυβέρνησης των κομμουνιστών, γεγονός που αν επιτυγχάνετο θα είχε δυσμενέστατες επιπτώσεις για την Ελλάδα.
Για την επιχείρηση αυτή μου είχε μιλήσει ο αείμνηστος πατέρας μου, μία από τις ελάχιστες φορές που μιλούσε για την πολεμική του δράση, στην οποία μετείχε ως Μόνιμος Ανθυπολοχαγός Διμοιρίτης του 63 Λ.Ο.Κ. Η κατωτέρω φωτό είναι το μνημείο που στήθηκε στο σημείο της μάχης με μέριμνα του αείμνηστου Στρατηγού Γ. Βορριά ο οποίος μετείχε της επιχείρησης ως Υπολοχαγός Διοικητής του 63 Λ.Ο.Κ. Το Λυκόμορο το επισκέφθηκα το 2013 με την ευγενή συνδρομή του τότε Διοικητού του στην Κόνιτσα εδρεύοντος τάγματος, καθ' όσον ευρίσκεται σε ελεγχόμενη περιοχή λόγω εγγύτητος με τα Ελληνοαλβανικά σύνορα, και το έδαφος είναι απαγορευτικό για ΙΧΕ όχημα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: