Τρίτη 17 Μαΐου 2016

Το γλωσσάριο της κωλοτούμπας – Χούντα

Θεόδωρος  Πάγκαλος
«Χούντα» σημαίνει στα ισπανικά ένωση. Στο πολιτικό λεξιλόγιο, κυρίως της Λατινικής Αμερικής, έτσι ονομαζόταν ο προσωρινός συνασπισμός στρατιωτικών δυνάμεων για την παράνομη κατάληψη της εξουσίας. Οι δικτατορίες, που ακολουθούσαν, δεν είχαν συνήθως καλό τέλος είτε γιατί ανατρέπονταν από νεότερους φιλόδοξους ηγετίσκους, είτε γιατί κατέρρεαν κάτω από τη λαϊκή πίεση και λόγω των εσωτερικών τους αντιφάσεων και έριδων
Χούντα ονομάστηκε και η τριανδρία που επέβαλλε τη δικτατορία στη χώρα μας μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967. Αυτό το γεγονός μας οδήγησε σε κάποια οικειότητα με τον όρο και παραπέρα στον εξευτελισμό του μέσα από την κατάχρηση. Θυμάμαι διαδήλωση των δικηγόρων της Αθήνας, με επικεφαλείς προσωπικότητες της νομικής και πολιτικής ζωής, να κραυγάζουν το σύνθημα «χούντα είναι, θα περάσει» εναντίον της κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου. Αιτία του θυμού τους και της μαχητικής κινητοποίησης ήταν η άρνηση της μεταφοράς των δικαστηρίων από το υπό κατάρρευση κτίριο της Σανταρόζα στα υπέρλαμπρα νέα πρωτοδικεία της σχολής Ευελπίδων, όπου και σήμερα λειτουργούν.


Έτσι και προχθές άκουσα από κάποιους διαμαρτυρόμενους για κάποιο οικονομικό λόγο να χαρακτηρίζουν «χούντα» την κυβέρνηση Συριζανέλ. Το βρήκα ταυτοχρόνως άδικο και ανεπαρκές. Καταρχήν γιατί είναι προφανές ότι το Συριζανέλ σούργελο δεν θα αποκτήσει ποτέ τον έλεγχο των ενόπλων δυνάμεων όσα φτερά και αν βάλει στο καπέλο του ο περιστασιακός Ντούτσε που κατοικοεδρεύει στο οικείο υπουργείο. Αλλά ενώ από αυτήν την άποψη είναι υπερβολικό να κατηγορεί κανείς την κυβέρνηση του κ. Τσίπρα ως χούντα, από μια άλλη πλευρά ο χαρακτηρισμός είναι ανεπαρκής.
Η δημοκρατία, βλέπετε, δεν είναι απλώς η δυνατότητα κατά καιρούς να προσφεύγει κανείς ελεύθερα σε μια εκλογική αναμέτρηση. Είναι αντίθετα μια συνεχής και επίπονη πρακτική ομαλής λειτουργίας των θεσμών της πολιτείας. Και αυτό αφορά πάνω από όλα, αν θέλουμε να είμαστε κράτος δικαίου, την αρχή της διακρίσεως των εξουσιών. Αν η εκτελεστική εξουσία μετατρέπει τη βουλή σε άβουλο χώρο εγγραφής σε νομοθετήματα της πολιτικής της βούλησης, τότε έχει καταλυθεί η καλώς εννοούμενη αυτονομία της νομοθετικής εξουσίας. Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα αν η εκτελεστική εξουσία, επί του προκειμένου ο Τσίπρας και η παρέα του, προσπαθούν με διάφορους τρόπους να μετατρέψουν τη δικαστική εξουσία σε όργανο πολιτικής. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε χώρες όπως η Ρωσία, που κληρονόμησαν ένα τεράστιο ολοκληρωτικό πείραμα που διήρκεσε περίπου μισό αιώνα, ακόμα δυσκολεύονται να απαλλαγούν από τα δικαστικά κατάλοιπά του. Μόνιμες αιτίες ελέγχων της Ρωσίας από το φύλακα των ατομικών ελευθεριών, που είναι το Συμβούλιο τη Ευρώπης, είναι η συνέχιση της επιβολής της θανατικής ποινής καθώς και η διαιώνιση της τσαρικής και μετέπειτα κομμουνιστικής «προκουρατούρας», δηλαδή μιας ένστολης εισαγγελίας, που διαθέτει δικές της δυνάμεις επιβολής της τάξης και του νόμου, μεταξύ των οποίων και φυλακές και μετέχει ταυτοχρόνως και στην εκτελεστική και στη δικαστική εξουσία.
Στην Ελλάδα είναι χαρακτηριστική της λενινιστικής νοοτροπίας των κυβερνώντων η προσπάθεια άλωσης και κατάργησης της αυτονομίας χώρων όπου μόνο η λαϊκή πρωτοβουλία ακομμάτιστη και αυτόνομη πρέπει να εκδηλώνεται στα πλαίσια, βέβαια, μιας αυστηρής δεοντολογίας. Αλλεπάλληλες και κραυγαλέες είναι οι παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη, στον αθλητισμό, στην υγεία, στην τοπική αυτοδιοίκηση και κυρίως στην ενημέρωση και στον τύπο. Χούντα δεν είναι βέβαια η γελοία παρέα που μας κυβερνάει οδηγώντας τη χώρα στον ολισθηρό δρόμο της παρακμής. Παράλληλη, όμως, εξουσία που μπορεί να ορθώσει το ανάστημά της στη λαϊκή κυριαρχία, έχει τον πειρασμό να διαμορφώσει. Ας γρηγορούμε. Οι αποτυχίες τους σε όλους σχεδόν τους τομείς ασφαλώς τους γελοιοποιούν και τους περιθωριοποιούν, αλλά για αυτό ακριβώς το λόγο τους κάνουν πιο επικίνδυνους.

Δεν υπάρχουν σχόλια: